Nie raz zdarzyło nam się z zaciekawieniem obserwować zwierzęta śmigające po drzewach w parku, uganiające się za sobą lub poszukujące orzechów. Ich małe, rude kitki nietrudno przeoczyć. Wiewiórki mają w sobie coś uroczego i intrygującego, co inspiruje twórców bajek oraz animacji do korzystania z ich wyglądu oraz cech. Ale ilu z nas tak naprawdę wie cokolwiek o wiewiórkach? Co jedzą, jak żyją, czy funkcjonują stadnie, czy raczej są zwierzętami-samotnikami? Jeśli zastanawiasz się właśnie nad tymi tematami, nie musisz szukać więcej. Zaraz dowiesz się wszystkiego, czego tylko sobie wymarzysz, właśnie o wiewiórkach!
Wiewiórka – ogólna charakterystyka
Najbardziej znany nam przedstawiciel tego gatunku zwierzaków to wiewiórka pospolita (z łaciny sciurus vulgaris), ssak będący gryzoniem. Występują na terenach leśnych naszego kraju, podobnie jak na terytorium reszty Europy oraz Azji. Ich głównymi miejscami zainteresowań są lasy liściaste oraz parki, ale lasem iglastym także nie pogardzą.
Warto przypomnieć, że od 2014 roku wiewiórka pospolita podlega częściowej ochronie na terenie Polski, co znaczy, że bezprawnym jest przetrzymywanie i pozyskiwanie tego gatunku bez zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Co niektórych może zasmucić, dopuszczalnym jest zaś redukowanie liczebności owej populacji w określonych przypadkach.
Co je wiewiórka?
Zaczniemy od podstawowych informacji na temat tych uroczych kręgowców. Co jedzą wiewiórki? Czy są to te słynne orzechy, które z takim zapałem zakopują, czy jest to zwykły mit?
Odpowiadając na pytanie – tak, wiewiórka je orzechy. Głównym jednak składnikiem jej diety są nasiona – z szyszek, bukwi, ale w tym także żołędzie i orzechy. Czy wiewiórki chowają je w ziemi i później o nich zapominają? Czy zapominają – ciężko stwierdzić, jednakże pewnym jest, że na zimę gromadzą pokarm.
Naukowcy zaobserwowali także wiewiórki pospolite przy spijaniu żywicy oraz konsumpcji kory drzew iglastych. Zimą spożywają jedynie tyle, co 35 gram pokarmu na dzień, wiosną ta liczba wzrasta do zawrotnych 80 gram dziennie. Jak można sobie wyobrazić, jest to bardzo mała ilość pokarmu, lecz wystarczając dla tak małego ssaka.
Czy wiewiórki zapadają w sen zimowy?
Nie wiem, czy jest to informacja pozytywna, ale zwykła wiewiórka nie zapada w sen zimowy. Nie ma w zwyczaju zwijać się w kłębek i przesypiać zimy jak niedźwiedź, jednakże może zdarzyć się tak, że w trakcie chłodnych miesięcy roku zmniejsza ona częstotliwość opuszczania swojego gniazda.
Ile żyją wiewiórki i jak?
To, ile żyje wiewiórka zależne jest od tego, czy jest ona na wolności. Wiewiórki pospolite mogą żyć nawet do 7 lat, jednakże ze względu na zewnętrzne zagrożenia (polują na nie ptaki drapieżne i kuny) żyją od 2 do 4 lat. Zamieszkują dziuple lub restaurują do swoich potrzeb porzucone ptasie gniazda (dodając im zadaszenie).
Jako że wiewiórka jest ssakiem, osobniki żeńskie zachodzą w ciąże, która trwa około 39 dni. Po tym czasie na świat przychodzi od 3 do nawet 7 młodych przedstawicieli gatunku. Co ciekawe, jedna wiewiórka może zajść w ciąże aż trzy razy do roku w okresie wiosenno-letnim. Małe wiewiórki, jak duża ilość ssaków, rodzą się ślepe i dopiero po 30 dniach otwierają oczy.
Wiewiórka osiąga pełną dojrzałość płciową w przeciągu roku od narodzin.
Jak zaopiekować się wiewiórką?
Popularną praktyką w Polsce jest tworzenie na naszych posesjach lub terenach ogródka przydomowego budki dla wiewiórki. Czy warto w ogóle aż tak się angażować? Czy nasz rudy przyjaciel będzie zainteresowany taką konstrukcją? Czy jest coś takiego jak wiewiórka domowa?
Odpowiedź brzmi – tak! Jeśli chcemy by te urocze gryzonie znalazły się w naszym ogrodzie, jest to możliwe, a nawet wskazane, jako że są to zwierzęta częściowo chronione (co znaczy, że jest ich coraz mniej). Możemy sami wykonać taki domek dla wiewiórki lub kupić gotową budkę przez internet. Ważne, by takie mieszkanko było zrobione ze zdrowego, trwałego oraz przede wszystkim grubego drewna, jako że te małe ssaki są bardzo wrażliwe na hałas.
Opcją przejściową jest także umieszczenie w swoim ogrodzie karmnika dla wiewiórki, na którym możemy umieścić różnego rodzaju nasiona oraz orzechy. Wtedy ci mali, rudzi goście mogą być naszymi częstymi gośćmi.
Ciekawostki na temat wiewiórek
Czy istnieje czarna wiewiórka?
Tak! Czarna wiewiórka istnieje i ma się dobrze, niestety nie jest ona naturalnym mieszkańcem środowiska przyrodniczego występującego w Polsce. Bardziej interesują ją tereny wschodnich Stanów Zjednoczonych, północnego Meksyku oraz południowej Kanady.
Czy istnieje latająca wiewiórka?
Tak, aczkolwiek jej fachowa nazwa to polatuch. Jest to gryzoń pochodzący z rodziny wiewiórek, którego naturalnym środowiskiem przyrodniczym są lasy iglaste oraz mieszane Azji oraz wschodniej i północnej Europy. Co ciekawe, do XX wieku latające wiewiórki można było zaobserwować na terenie naszej Puszczy Białowieskiej.
Czy mogę mieć wiewiórkę domową?
Co ciekawe, najpopularniejszym gatunkiem udomowionej wiewiórki jest wiewiórka syberyjska, zwana także burunduk. Jest to rodzaj wiewiórki najczęściej hodowanej do życia domowego. Różni się ona od wiewiórki pospolitej głównie wyglądem – na swoim grzbiecie ma biało-szaro-brunatne pasy, których nie ma nasz całkowicie rudy przyjaciel.
Trzeba pamiętać, że taka wiewiórka jest wyhodowana do tego, by żyła w domu. Pod żadnym pozorem nie można wziąć wolno żyjącego gryzonia i zabrać ze sobą do domu!
