Kodeks postępowania cywilnego przewiduje narzędzie, które pozwala wierzycielowi na zakwestionowanie czynności, które dokonuje komornik w trakcie postępowania egzekucyjnego. W celu prawidłowego jego wykorzystania należy spełnić określone wymogi formalne.
Rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego
Postępowanie egzekucyjne wszczyna się na wniosek wierzyciela. W momencie, gdy uzyska on przed sądem tytuł wykonawczy, a więc tytuł egzekucyjny na przykład nakaz zapłaty, zaopatrzony w klauzulę wykonalności, może wnieść do komornika pisemny wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko swojemu dłużnikowi.
W przypadku, gdy działania komornika nie są zadowalające w ocenie wierzyciela, może on wnieść skargę na czynności komornika. Skargę może wnieść każda osoba, jeżeli czynności komornika naruszają jej prawa albo im zagrażają, w tym przede wszystkim wierzyciel albo dłużnik.
Proces wniesienia skargi i reakcja komornika
Skargę wnosi się do samego komornika sądowego. Komornik może skargę uwzględnić albo jest zobowiązany w ciągu trzech dni sporządzić uzasadnienie dokonanej czynności lub braku jej dokonania i przekazać skargę i uzasadnienie wraz z aktami sprawy do sądu rejonowego. Właściwy do rozpatrywania sprawy jest sąd miejsca położenia siedziby kancelarii komornika.
Terminy i opłaty za wniesienie skargi
Termin na wniesienie skargi wynosi tydzień. Bieg terminu do wniesienia skargi na dokonanie czynności rozpoczyna się od dnia dokonania tej czynności, od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności albo od dnia, w którym skarżący dowiedział się o dokonaniu tej czynności.
Opłata od skargi jest stała i wynosi 50 zł. Skarga powinna zostać wniesiona w formie pisemnej, z kilkoma wyjątkami. Można ją napisać samodzielnie albo skorzystać z gotowego, urzędowego formularza. Sąd bada działania komornika pod kątem zgodności z przepisami postępowania egzekucyjnego, a więc skarga zostanie uwzględniona jeśli faktycznie czynność komornika naruszała przepisy prawa.
Jak poprawnie opisać zaskarżaną czynność
W formularzy należy opisać zaskarżaną czynność poprzez określenie rodzaju czynności, daty dokonania, osoby lub przedmiotu, do którego się odnosiła. Jeżeli skarga dotyczy części czynności, należy wskazać zaskarżoną część (np. jeden z punktów postanowienia komornika). W razie zaskarżenia zaniechania dokonania czynności przez komornika należy wskazać, jakiej lub jakich czynności komornik zaniechał.
Specyficzne przypadki skarg: egzekucja z nieruchomości
W przypadku egzekucji z nieruchomości, o której to egzekucji można znaleźć w księdze wieczystej, w dziale III, jedną z często wnoszonych skarg jest skarga składana przez wierzyciela albo dłużnika – właściciela nieruchomości – na czynności związane z opisem i oszacowaniem nieruchomości.
Sąd rozpoznaje skargę w terminie tygodniowym od dnia jej wpływu do sądu. Wniesienie skargi nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego ani wykonania zaskarżonej czynności, chyba że sąd zawiesi postępowanie lub wstrzyma dokonanie tej czynności. Na postanowienie sądu w przedmiocie skargi stronom oraz komornikowi przysługuje środek odwoławczy w postaci zażalenia.
