Zmiany wprowadzone w prawie spadkowym, zaczerpnięte z europejskich standardów i dotyczące kodeksu cywilnego, stały się obowiązujące od 18 października 2015 roku. Nowe przepisy koncentrują się na kwestiach dziedziczenia z mocy ustawy, szczególnie w przypadkach, gdy zmarły nie sporządził ważnego testamentu.
Dzięki tym regulacjom, spadkobiercy nie będą obciążeni finansowo za brak znajomości procedur związanych z oświadczeniem o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Ponadto, nie będą zmuszeni do spłacania długów pozostawionych przez zmarłych krewnych, a w razie konieczności, tylko do wysokości uzyskanej ze spadku, uzyskując jednocześnie możliwość samodzielnego sporządzenia spisu inwentarza.
Nieświadome dziedziczenie długów
W kontekście nieświadomego dziedziczenia długów, dotychczas krewni zadłużonych zmarłych byli zobowiązani zrezygnować ze spadku w ciągu 6 miesięcy. Jeśli tego nie uczynili, dziedziczyli spadek automatycznie, co oznaczało nieświadome i przypadkowe dziedziczenie długów, za które później byli odpowiedzialni. Nowe przepisy nie akceptują pełnego dziedziczenia, zarówno aktywów, jak i pasywów, po upływie pół roku od otrzymania informacji o dziedziczeniu, szczególnie gdy zadłużenie przewyższa wartość spadku.
Obecnie spadkobierca, przyjmując spadek z dobrodziejstwem inwentarza, unika nieograniczonej odpowiedzialności finansowej, lecz zobowiązany jest do spłaty długów zmarłego do wysokości uzyskanej ze spadku.
Nowe regulacje likwidują również scenariusze, w których spadkobiercy musieli spłacać długi zmarłych rodziców z własnej kieszeni, zwłaszcza gdy ci nie pozostawili wartościowego majątku. W przeciwnym razie, spadkobiercy przyjmujący spadek w takich okolicznościach nic by na tym nie zyskali. Regulacje te chronią spadkobierców przed społecznie uznawaną za niesprawiedliwą nieograniczoną odpowiedzialnością za długi. Wierzyciele nadal mogą ubiegać się o spłatę zaciągniętych zobowiązań do całego spadku, jednakże nie mają dostępu do majątku pozaspadkowego, który należy do dziedziczących.
Samodzielne sporządzenie spisu inwentarza
Inną korzystną zmianą dla spadkobierców jest wprowadzenie możliwości samodzielnego sporządzenia spisu inwentarza. Może to wykonać spadkobierca, zapisobiorca windykacyjny lub wykonawca testamentu. Formularz ten, stworzony przez Ministerstwo Sprawiedliwości, obejmuje zestawienie zasobów, w tym wartościowych dóbr i długów. Wcześniej konieczne było asystowanie komornika przy sporządzaniu takiej dokumentacji na podstawie wniosku złożonego w sądzie. Nowe regulacje eliminują tę konieczność, pozwalając na złożenie gotowego dokumentu w sądzie lub u notariusza w celu jego protokołowania. Kara za celowe i premedytowane błędy w wypełnieniu dokumentu to utrata możliwości powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności za długi. Innymi słowy, jeżeli spadkobierca z premedytacją pominięje informacje o wartościowych aktywach lub poda fałszywe długi, dziedziczy wszystkie zaciągnięte zobowiązania.
Nowe przepisy znacznie obniżają koszty związane z przejęciem spadku, umożliwiając samodzielne sporządzenie spisu inwentarza. Każda godzina pracy urzędnika kosztuje 10% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, co, wraz z wyeliminowaniem kosztów związanych z komornikami i rzeczoznawcami, przyczynia się do znaczącego zmniejszenia kosztów procedury.
Zakwestionowanie spisu inwentarza przez wierzycieli
Warto jednak zaznaczyć, że wierzyciele wciąż mają wpływ na proces. Po otrzymaniu sporządzonego spisu inwentarza, sąd ogłasza jego treść, co umożliwia wierzycielom jego weryfikację i potencjalne zakwestionowanie. W przypadku zakwestionowania, wierzyciele mogą wnioskować o przeprowadzenie spisu inwentarza na dotychczasowych zasadach, co pozwala im dochodzić roszczeń związanych z niespłaconymi zobowiązaniami. Jeśli sąd uwzględni wniosek, wszyscy uczestnicy postępowania zostaną poinformowani o tej decyzji i będą mieli możliwość odwołania się. Jeśli decyzja sądu zostanie utrzymana, koszty postępowania komorniczego ponosi wnioskodawca, a spis majątku spadkodawcy zostaje wykonany na dotychczasowych zasadach, czyli przez komornika. W takim przypadku spadkobierca ponosi pełną odpowiedzialność za długi zmarłego, bez żadnych ograniczeń.
Podsumowując, nowe przepisy w zakresie prawa spadkowego w prawie cywilnym skutecznie chronią spadkobierców przed nieświadomym dziedziczeniem długów, umożliwiając im świadome podejmowanie decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, bez ryzyka ponoszenia nieoczekiwanych kosztów. Ponadto, regulacje te przyczyniają się do obniżenia ogólnych kosztów procedury dziedziczenia, co jest korzystne dla spadkobierców. Dowiedz się więcej na stronie adwokat Kamili Łukowicz.
[ Treść sponsorowana ]
Uwaga: Informacje na stronie mają charakter wyłącznie informacyjny i nie zastąpią porady prawnej.
